شناسایی ریسکهای سازمان پروژه محور و رتبه بندی آنها با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره

ریسکها در هر کسب و کاری دخیل بوده و بسیاری از مسائل مدیریت پروژه از عدم قطعیتهای مرتبط با ریسکها بوجود می آیند. امروزه ریسکها در پروژه ها از نظر تعداد و تأثیر بیشتر شده اند و سازمانها به مدیریت ریسک برای محافظت از خود در برابر پیامدهای ناشی از ریسکها ( اعم از فنی ، مالی و ...) نیازمبرم دارند. مطالعات متعددی بر روی مدیریت ریسک، دلالت بر این دارد که فرایند مدیریت ریسک، فرایندی سیستماتیک در شناسایی، ارزیابی ، تجزیه و تحلیل و واکنش در برابر ریسکهای پروژه به منظور بیشینه سازی نتایج و وقایع مثبت و کاهش احتمال و یا اثرات وقوع پیامدهای ناگوار بر اهداف پروژه است.در این پژوهش سعی بر آن شده است که فازهای شناسایی ریسکها و ارزیابی کیفی آنها که کلیدی ترین فازهای مدیریت ریسک می باشد در سازمان پروژه محور مدنظر اجرایی گردد. شناسایی و ارجحیت هر ریسک براساس شاخصهای تعیین شده در مقابل سایر ریسکها به سازمانها کمک می کند اولا ریسکهای تاثیر گذار بر سازمان شناسایی و در مورد میزان تخصیص منابع موجود برای مقابله با هر ریسک برنامه ریزی درست و بهینه ای انجام شود. بدین منظور در گام ابتدایی تحقیق با استفاده از مطالعات نظری 93 نوع ریسک (متغییر) استخراج گردید و سپس با استفاده از نظر خبرگان از طریق پرسشنامه و روش دلفی فازی، 51 ریسک بعنوان ریسکهای تاثیر گذار بر سازمان انتخاب شدند. در گام دوم با استفاده از مطالعات نظری و ادبیات پیشینه تحقیق از بین 8 شاخص (معیار) تاثیر گذاری ریسکها، 3 معیار احتمال وقوع،میزان تاثیر،توانایی سازمان در واکنش به ریسک با اجماع نظر خبرگان و با توجه به شرایط محیطی حاکم بر سازمان انتخاب شدند که این معیارها با استفاده از روش آنتروپی فازی وزن دهی شدند. در گام پایانی با استفاده از اخذ نظرات خبرگان از طریق پرسشنامه اهمیت ریسک ها(51 ریسک) بر اساس سه شاخص مورد نظر توسط هر خبره تعیین شد و سپس با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی ارزیابی کیفی ریسکها و رتبه بندی انجام شد. نتیجه گیری کلی در خصوص رتبه بندی ریسکها نشان می دهد که سازمان بایستی در مباحث نیروی انسانی(مبحث جذب افراد تیم پروژه و حفظ افراد کلیدی پروژه در سازمان)، زنجیره تامین (فاز شناسایی و تامین به موقع مواد و تجهزات) و بودجه پروژه ها(تعیین درست بودجه مورد نیاز پروژه ها و تخصیص به موقع بودجه ها) که جزء 10 ریسک اول سازمان می باشند برنامه ریزی و تدابیر ویژه ای نماید.